صدها سال است که باغ داران شهرستان ارسنجان در استان فارس ، حاصل یک سال آبیاری و رسیدگی به باغ خود را، در روشی سنتی و با ابزارهایی سنتی، به رب انار تبدیل می کنند.

در این روش انارهای ترش پس از چیده شدن اصطلاحاً انار تکانی یا نار تکونی می شود.سپس دانه های انار برای فشرده شدن و آبگیری به تارَک منتقل می شوند . تارَک در اصطلاح محلی ظرف سفالی بزرگ با سوراخی در انتهای آن است و اطراف آن با سنگ و مصالح، محکم شده و با لوله ای به بیرون راه دارد.فردی که قدرت جسمی قوی تری دارد با پوشیدن چکمه های ساقه بلند داخل تارک رفته و دانه های انار را با پا فشرده می کند تا آب آن ها گرفته و به ظرف منتقل شود.

آن چه به دست می آید، آب انار خالص، تازه و بدون هرگونه افزودنی است که برای تهیه رب به ظرف مسی ریخته و می پزند.

برای جلوگیری از سر ریز شدن آب انارهای در حال پخت ، از وسیله ی دست سازی به نام "شاپو" استفاده می شود. شاپو در اصطلاح محلی، چوب صاف و بلندی است که بوته ی نوع مخصوصی از خار که در ارسنجان یافت می شود به سر آن بسته شده است.

وارد و خارج کردن شاپو در ظرف حاوی آب انارِ در حال جوش (شاپو زدن) باعث می شود از یک طرف حباب های هوای تشکیل شده ترکیده و از طرف دیگر دمای آب انار در حال جوش، کاهش یابد و از سر ریز شدن آب انار از ظرف جلوگیری کند. آب انار، باید حداقل تا 2 ساعت بجوشد تا به رب انار تبدیل شود . برای تولید هرکیلو رب انار 7 کیلوگرم انار استفاده می شود.

لازم به ذکراست دانش مهارت سنتی تهیه رب انار در ارسنجان در تاریخ20 شهریورماه1391 به شماره624 در فهرست میراث ناملموس کشور به ثبت رسیده است.

انتهای پیام/